Αθέμιτα μέσα και παραπλανητική διαφήμιση

Η Ευρωπαϊκη Επιτροπή προσπαθεί να προστατεύσει τις επιχειρήσεις της ΕΕ από απάτες και αθέμιτες πρακτικές.

Οι μικρές επιχειρήσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη υφίστανται ζημίες από αδίστακτους επιχειρηματίες που χρησιμοποιούν αθέμιτα μέσα, όπως η παραπλανητική διαφήμιση. Οι απατεώνες κρύβονται πίσω από τα εθνικά σύνορα και εκμεταλλεύονται την αδύνατη θέση στην οποία βρίσκονται οι επιχειρήσεις – κυρίως μάλιστα οι μικρές – όταν δραστηριοποιούνται επιχειρηματικά σε άλλες χώρες της ΕΕ. Θύματά τους μπορεί να είναι επίσης επαγγελματίες – όπως γιατροί και δικηγόροι – ή οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών. Για την καλύτερη προστασία τους, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δρομολογεί δημόσια διαβούλευση για να ενημερωθεί καλύτερα από επιχειρήσεις και άλλους θιγόμενους σχετικά με τη φύση και την κλίμακα των αθέμιτων πρακτικών, συμπεριλαμβανομένων των απατών στο Διαδίκτυο. Όταν ολοκληρωθεί η διαβούλευση, η Επιτροπή θα εξετάσει τρόπους ώστε οι αδίστακτοι αυτοί επιχειρηματίες να μην μπορούν πλέον να εκμεταλλεύονται τα νομικά κενά και οι νόμιμοι επιχειρηματίες να προστατεύονται αποτελεσματικά.

«Οι μικρές επιχειρήσεις αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ευρωπαϊκής οικονομίας και δεν έχουν την πολυτέλεια να χάνουν χρήματα λόγω απατεώνων», δήλωσε η κα Viviane Reding, Επίτροπος Δικαιοσύνης της ΕΕ. «Χρειαζόμαστε σαφείς και αποτελεσματικούς κανόνες σε ευρωπαϊκό επίπεδο ώστε να πατάξουμε αυτές τις παραπλανητικές πρακτικές και να μην επιτρέπουμε σε όσους τις διαπράττουν να κρύβονται πίσω από τα εθνικά σύνορα».

Επιχειρήσεις, επαγγελματίες και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών στην ΕΕ πέφτουν καθημερινά θύματα αθέμιτων πρακτικών. Οι πρακτικές αυτές ποικίλλουν, από την παράλειψη σημαντικών πληροφοριών ή την παροχή εσφαλμένων ή παραπλανητικών πληροφοριών σχετικά με την προσφορά, ιδίως με τη μορφή της παραπλανητικής διαφήμισης, έως την παρενόχληση, τον καταναγκασμό ή την κατάχρηση επιρροής.

Τα 23 εκατομμύρια των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) στην ΕΕ αντιπροσωπεύουν το 99% των επιχειρήσεων της Ένωσης και είναι ιδιαίτερα ευάλωτες σε απάτες. Ωστόσο, ακόμα και μεγάλες εταιρείες στην ΕΕ πέφτουν κάποτε σε παγίδες απατεώνων.

Ένα συνηθισμένο τέχνασμα είναι οι παραπλανητικές εταιρείες έκδοσης καταλόγων επιχειρήσεων. Οι εταιρείες αυτές αποστέλλουν στις επιχειρήσεις έντυπα προς συμπλήρωση και τις καλούν να επικαιροποιήσουν τα στοιχεία τους, δήθεν δωρεάν. Όμως, μόλις το θύμα συμφωνήσει, του ανακοινώνουν ότι έχει υπογράψει σύμβαση βάσει της οποίας οφείλει να καταβάλλει υψηλό ετήσιο τέλος. Μελέτη που εκπόνησε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2008 εντόπισε 13 000 καταγγελίες που αφορούσαν απάτες με εταιρείες έκδοσης καταλόγων επιχειρήσεων – αριθμός που πιστεύεται ότι αποτελεί μόλις την κορυφή του παγόβουνου. Σύμφωνα με τη μελέτη, κατά κανόνα οι εταιρείες καλούνταν να καταβάλουν 1000 ευρώ.

Συχνά οι εταιρείες δεν καταγγέλλουν καν τις παράνομες πρακτικές που υφίστανται λόγω έλλειψης χρόνου ή επειδή δεν γνωρίζουν πού πρέπει να απευθυνθούν.

Η δημόσια διαβούλευση της Επιτροπής θα συγκεντρώσει δεδομένα από άτομα, επιχειρήσεις και την κοινωνία των πολιτών.  Όταν ολοκληρωθεί η διαβούλευση, η Επιτροπή θα υποβάλει, το πρώτο εξάμηνο του 2012, προτάσεις για μελλοντική δράση της ΕΕ, που μπορεί να περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, νομοθετικές αλλαγές.

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλουν τις απόψεις τους στην ακόλουθη ιστοσελίδα: http://ec.europa.eu/justice/consumer-marketing/opinion/

Η διαβούλευση θα διαρκέσει έως τις 16 Δεκεμβρίου 2011.

Ιστορικό

Η νομοθεσία της ΕΕ για την παραπλανητική και τη συγκριτική διαφήμιση (οδηγία 2006/114/EΚ της 12ης Δεκεμβρίου 2006) θεσπίζει ελάχιστα νομικά πρότυπα για την παραπλανητική διαφήμιση σε ολόκληρη την ΕΕ. Παρέχει στους φορείς της αγοράς προστασία από διαφημίσεις που αποσκοπούν στην παραπλάνησή τους. Εξασφαλίζει επίσης ότι οι συγκριτικές διαφημίσεις συγκρίνουν ομοειδείς καταστάσεις, ότι δεν αμαυρώνουν τα εμπορικά σήματα άλλων επιχειρήσεων και ότι δεν προκαλούν σύγχυση στους φορείς της αγοράς. Ωστόσο, παρόλο που η ισχύουσα νομοθεσία της ΕΕ προστατεύει τους καταναλωτές από κάθε μορφή αθέμιτων εμπορικών πρακτικών (οδηγία 2005/29/EΚ της 11 Μαΐου 2005 ), η προστασία αυτή δεν παρέχεται και στους εμπορευομένους.

Για την ενίσχυση της προστασίας των φορέων της αγοράς και για τη βελτίωση της διασυνοριακής συνεργασίας μεταξύ των εθνικών αρχών επιβολής του νόμου, η Επιτροπή προτίθεται να εκδώσει ανακοίνωση το πρώτο εξάμηνο του 2012. Η ανακοίνωση θα περιλαμβάνει επισκόπηση των τρόπων με τους οποίους εφαρμόζεται στα κράτη μέλη η νομοθεσία της ΕΕ για την παραπλανητική και τη συγκριτική διαφήμιση, θα προσδιορίζει τους προβληματικούς τομείς και θα διερευνά τις δυνατότητες για ενδεχόμενη αναθεώρηση της νομοθεσίας.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπογράμμισε επίσης επανειλημμένα τη σοβαρότητα του προβλήματος αυτού. Το πρόβλημα των παραπλανητικών εταιρειών έκδοσης καταλόγων επιχειρήσεων αποτέλεσε αντικείμενο δύο σημαντικών ψηφισμάτων που εξέδωσε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το 2008 και πιο πρόσφατα στις 9 Ιουνίου 2011.

Για περισσότερες πληροφορίες:

Η νομοθεσία της ΕΕ για την παραπλανητική και τη συγκριτική διαφήμιση:

http://ec.europa.eu/justice/consumer-marketing/unfair-trade/false-advertising/index_en.htm

Αίθουσα Τύπου της ΓΔ Δικαιοσύνης:

http://ec.europa.eu/justice/newsroom/index_en.htm

Ιστοσελίδα της Αντιπροέδρου Viviane Reding, Επιτρόπου της ΕΕ για θέματα δικαιοσύνης: