«Επί ξύλου κρεμάμενος» ο Σάντσεθ – Πώς η ακροδεξιά τον έχει οδηγήσει στο χείλος της παραίτησης

Η νέα κυβερνητική θητεία του Πέδρο Σάντσεθ στην Ισπανία ήταν εξ αρχής προβληματική, καθώς ηγείτο μιας μειοψηφικής κυβέρνησης συνασπισμού. Η κατάσταση γίνεται πλέον πολύ χειρότερη για τον επικεφαλής του Ισπανικού Σοσιαλιστικού Κόμματος, καθώς η Δικαιοσύνη ξεκίνησε μια προκαταρκτική έρευνα σε βάρος της συζύγου του.

Ο ίδιος ανακοίνωσε πως αναστέλλει τα δημόσια καθήκοντά του μέχρι την επόμενη εβδομάδα ώστε να αποφασίσει εάν θα παραμείνει στην πρωθυπουργία ή θα παραιτηθεί. Η ανακοίνωση των προθέσεών του θα γίνει στις 29 Απριλίου.

«Χρειάζομαι επειγόντως μια απάντηση στην ερώτηση αν αξίζει τον κόπο ... να ηγηθώ της κυβέρνησης ή να απαρνηθώ αυτή την τιμή», ανέφερε σε επιστολή που ανάρτησε στο Χ.

Λίγες ώρες νωρίτερα η ισπανική δικαιοσύνη επιβεβαίωσε τις πληροφορίες πως άρχισε προκαταρκτική έρευνα σε βάρος της συζύγου του Σάντσεθ, της Μπεγκόνια Γκόμεθ, για αθέμιτη άσκηση επιρροής και επιχειρηματική διαφθορά.

Η έρευνα ξεκίνησε ύστερα από προσφυγή της οργάνωσης Manos Limpias (Καθαρά Χέρια), που σχετίζεται με την ακροδεξιά, και υποστηρίζει πως έχει ξεκινήσει μια εκστρατεία κατά της διαφθοράς. Το δικαστήριο δεν έκανε γνωστές περαιτέρω λεπτομέρειες, καθώς η υπόθεση παραμένει σφραγισμένη στα πρώτα στάδιά της.

Η Manos Limpias κατηγόρησε την Γκόμεθ ότι χρησιμοποίησε την επιρροή της ως συζύγου του πρωθυπουργού για να εξασφαλίσει χορηγούς για ένα μεταπτυχιακό πανεπιστημιακό πρόγραμμα που διηύθυνε. Η Γκόμεθ δεν έχει σχολιάσει. Ο Σάντσεθ δήλωσε πως η σύζυγός του δεν έχει κάνει τίποτα παράνομο και δέχεται επίθεση με στόχο «να τον εξασθενήσουν πολιτικά και προσωπικά». Έχει δηλώσει πως η σύζυγός του θα υπερασπιστεί την τιμή της και θα συνεργαστεί με τις αρχές σε ό,τι αφορά την προσφυγή.

Η Manos Limpias χρησιμοποιεί ένα μοναδικό ισπανικό νομικό εργαλείο, το οποίο είναι γνωστό ως «λαϊκή κατηγορία», για να ασκεί προσφυγές σε βάρος τρίτων μερών. Οι δικαστές μπορούν να επιλέγουν αν θα δώσουν ή όχι συνέχεια σε τέτοιες προσφυγές και οι κατηγορίες δεν οδηγούν όλες σε δικαστική έρευνα. Μέσα ενημέρωσης ανέφεραν χθες, Τετάρτη, ότι οι διευθυντές δύο ειδησεογραφικών ιστότοπων, οι οποίοι ήταν οι πρώτοι που δημοσιοποίησαν τις κατηγορίες κατά της Γκόμεθ, θα καταθέσουν ως μάρτυρες.

Ποιες είναι οι κατηγορίες κατά της συζύγου του Σάντσεθ;

Η Manos Limpias ισχυρίζεται -επικαλούμενη τα ρεπορτάζ των ειδησεογραφικών ιστότοπων- ότι η Γκόμεθ δέχθηκε χάρες από την αεροπορική εταιρεία Air Europa και τον ισπανικό όμιλο Globalia, στον οποίο η εταιρεία ανήκει, όταν είχε διατελέσει, μέχρι το 2022, διευθύντρια ενός κέντρου αφρικανικών ερευνών στη σχολή επιχειρήσεων IE της Μαδρίτης, σύμφωνα με το ραδιοσταθμό Cadena Ser, ο οποίος δημοσιοποίησε στον ιστότοπό του ένα έγγραφο για το οποίο ανέφερε πως είναι η νομική προσφυγή.

Η IE ανέφερε σε δήλωση που εξέδωσε ότι ουδέποτε έλαβε οποιαδήποτε οικονομική υποστήριξη από τον Globalia ή τις θυγατρικές του. Το Μάρτιο, η ισπανική αρχή για τη σύγκρουση συμφερόντων απέρριψε προσφυγή του αντιπολιτευόμενου Λαϊκού Κόμματος που ισχυρίσθηκε ότι υπάρχει σχέση ανάμεσα στη διάσωση της Air Europa μετά την κρίση της Covid, που καθήλωσε τα αεροπλάνα, και τους «οικονομικούς και επαγγελματικούς δεσμούς» της συζύγου του Σάντσεθ.

Σε κοινή δήλωσή τους το Μάρτιο, ο Globalia και η Air Europa ανέφεραν πως η βοήθεια που έλαβαν από την ισπανική κυβέρνηση ήταν "ευθυγραμμισμένη με τις παραμέτρους άλλων αρωγών που λαμβάνουν διάφορες εταιρείες του τομέα στην Ισπανία και την υπόλοιπη Ευρώπη" και πως θεωρούν πως είναι θύματα "διασταυρούμενων πολιτικών πυρών".

Τι θα συμβεί μετά;

Ο Σάντσεθ στις 29 Απριλίου θα ανακοινώσει την τελική του απόφαση, εάν δηλαδή θα παραιτηθεί ή θα παραμείνει στην πρωθυπουργία. Στο πρώτο ενδεχόμενο θα μπορούσε να υπάρξει ένας νέος πρωθυπουργός ο οποίος θα αναδειχθεί μέσω ψηφοφορίας στη Βουλή ή χώρα θα οδηγηθεί σε πρόωρες εκλογές το καλοκαίρι.

Ενδεχομένως ο Σάντσεθ να ζητήσει και ψήφο εμπιστοσύνης με στόχο να ενισχύσει την ηγεσία του. Πρόκειται για ένα ρίσκο καθώς εάν χάσει την ψηφοφορία τότε θα πρέπει να παραιτηθεί, πολιτικά ταπεινωμένος.

Σύμφωνα με το Σύνταγμα της Ισπανίας, νέες εκλογές μπορεί να προκηρυχθούν μόνο αφού περάσει ένας χρόνος αφότου είχε διαλυθεί για τελευταία φορά το κοινοβούλιο. Αυτό σημαίνει πως το νωρίτερο που ο Σάντσεθ μπορεί να προκηρύξει επισήμως πρόωρες εκλογές είναι η 29η Μαΐου και η ψηφοφορία δεν μπορεί να διεξαχθεί νωρίτερα από τις 21 Ιουλίου.

Εντούτοις θα μπορούσε να ανακοινώσει τη Δευτέρα την πρόθεσή του να προκηρύξει εκλογές εκείνη την ημερομηνία και στη συνέχεια η κυβέρνησή του να παραμείνει ως υπηρεσιακή, μέχρι να σχηματισθεί μια καινούρια.